Top đồ chơi phát triển vận động tinh & học liệu

Sự phát triển vận động tinh của trẻ đóng vai trò rất quan trọng trong việc học tập, tương tác xã hội và phát triển cá nhân. Bố mẹ nên cho trẻ chơi những đồ chơi phát triển vận động gì để giúp phát triển kỹ năng vận động tinh ngay từ nhỏ?

1. Sự phát triển vận động của trẻ – Vận động tinh

Ngay từ khi còn trong bụng mẹ, trẻ đã bắt đầu vận động và sẽ liên tục hoàn thiện các kỹ năng vận động trong 6 năm tiếp theo, đặc biệt là 3 năm đầu đời. Các kỹ năng vận động của trẻ được chia làm 2 nhóm là kỹ năng vận động thô và kỹ năng vận động tinh. Trong phần 2 này, TozyTomo sẽ chỉ đề cập đến kỹ năng vận động tinh (Xem bài Phát triển kỹ năng vận động thô)

Vận động tinh (fine motor skills) là sự vận động liên quan đến chuyển động của các nhóm cơ ở bàn tay, ngón tay và cổ tay. Kỹ năng vận động tinh sẽ phát triển sau kỹ năng vận động thô. Phát triển vận động tinh đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc giúp trẻ tự thực hiện các công việc như tự xúc ăn, cầm đũa, mặc quần áo, đánh răng,…hay phức tạp hơn như nặn, thêu, đan…viết lách chính là đỉnh cao của kỹ năng vận động tinh.

Sự phát triển vận động tinh ở mỗi trẻ có tốc độ khác nhau, thường bắt đầu khi trẻ được 1-2 tháng tuổi và ngày càng được hoàn thiện cho tới khi trẻ được 5-6 tuổi. Những kỹ năng vận động tinh mà trẻ cần phát triển bao gồm:

Mở, khum bàn tay: Kỹ năng này sẽ giúp trẻ biết phối hợp chuyển động giữa các ngón tay, nhờ đó có thể cầm nắm, cởi quần áo, viết…
Giữ ổn định cổ tay: Kỹ năng này cho phép trẻ cử động ngón tay với sức mạnh và sự kiểm soát
Phát triển sức mạnh trong cơ tay: Kỹ năng này cho phép trẻ thực hiện các động tác cần sự phối hợp giữa đầu ngón tay cái, ngón trỏ và ngón giữa
Sự khéo léo của bàn tay: Kỹ năng này cho phép trẻ sử dụng ngón tay cái, ngón trỏ và và các ngón khác với nhau để nắm, gỡ…
Sử dụng song song: Là khi trẻ có thể sử dụng cả hai tay cùng một lúc
Sử dụng kéo: Kỹ năng sử dụng kéo là sự phối hợp nhuần nhuyễn cách điều khiển sức mạnh tay và mắt

2. Vận động tinh quan trọng thế nào đối với trẻ?

Tương tự như vận động thô, vận động tinh đóng vai trò rất quan trọng trong các hoạt động cuộc sống hàng ngày của trẻ. Sự phát triển vận động tinh tốt sẽ tạo nền tảng cho trẻ có thể viết nhanh, viết đẹp, và cao hơn là phát triển khả năng nghệ thuật như hội họa, tạo hình…

Nếu không có kỹ năng vận động tinh tốt trước khi vào lớp 1, trẻ sẽ gặp khó khăn trong viết lách, ghi chép trên lớp, hoặc khó khăn trong các môn học đòi hỏi sự chủ động của đôi tay như mỹ thuật, kỹ thuật, STEM/STEAM.

3. Các mốc phát triển vận động tinh của trẻ 0 – 6 tuổi

3 tháng: Mở nắm tay

4 tháng: Đưa đồ vật vào đường giữa cơ thể (Xem về đường giữa cơ thể tại bài Vận động thô)

5 tháng: Chuyển đồ vật từ tay này sang tay kia

6 tháng: Với và nắm một bên

9 tháng: Ăn bốc bằng tay. Biết sử dụng cốc mà không cần trợ giúp

11 tháng: Cầm đồ vật bằng hai ngón cái và trỏ

12 tháng: Biết cầm thìa. Biết buông đồ vật khi muốn

24 tháng: Rõ ràng tay thuận

4. Đồ chơi phát triển vận động tinh của trẻ

Để giúp trẻ phát triển các kỹ năng vận động tinh tốt trước giai đoạn đi học tiểu học, bố mẹ nên chọn những món đồ chơi nào cho trẻ?

4.1. Đồ chơi phát triển vận động tinh sớm 0 – 2 tuổi

Đồ chơi xếp chồng. Xem tại đây

Máy tính bảng mô phỏng. Xem tại đây

Đồ chơi gỗ. Xem tại đây

Đồ chơi phát triển vận động tinh mô phỏng các hoạt động đời sống hàng ngày

Đồ chơi vải luyện vận động tinh. Xem tại đây

Bảng bận rộn – Busy board. Xem tại đây

Đồ chơi xếp hình

Đồ chơi xếp hình Lego với các miếng ghép được thiết kế to, nhỏ phù hợp theo lứa tuổi của trẻ sẽ giúp bé phát triển vận động tinh, nuôi dưỡng trí tưởng tượng, sáng tạo và đặc biệt là rèn luyện sự tập trung – đây là những kỹ năng rất cần thiết cho bé khi bước chân vào Tiểu học.

Lego Duplo kích thước lớn 2 – 5 tuổi. Xem tại đây