Top đồ chơi phát triển vận động thô cho bé phát triển

Các kỹ năng vận động thô quan trọng như thế nào đối với quá trình phát triển toàn diện của trẻ? Và bố mẹ nên cho trẻ chọn đồ chơi phát triển vận động thô như thế nào?

1. Sự phát triển vận động thô của trẻ

Ngay từ khi còn trong bụng mẹ, trẻ đã bắt đầu vận động và sẽ liên tục hoàn thiện các kỹ năng vận động trong 6 năm tiếp theo, đặc biệt là 3 năm đầu đời.

Các kỹ năng vận động của trẻ được chia làm 2 nhóm là kỹ năng vận động thô và kỹ năng vận động tinh. Trong phần 1 này, TozyTomo sẽ chỉ đề cập đến kỹ năng vận động thô.

Vận động thô (gross motor skills) là sự vận động những nhóm cơ lớn ở tay, chân và thân mình. Các hoạt động vận động thô bao gồm lăn, bò, trườn, xoay người, đá chân, vung tay, nhảy, kéo, đẩy, ném, trèo, đi bộ và các hình thức khác nữa.

Từ khi chào đời sự phát triển vận động của trẻ sẽ bắt đầu từ các kỹ năng vận động thô trước vận động tinh.

Vận động thô có được là nhờ sự kết hợp giữa nửa bến trái và nửa bên phải của cơ thể theo 4 hình thức phối hợp:

Phối hợp hai nửa cơ thể đối xứng: Là sự phối hợp giữa hai nửa cơ thể mà nửa bên này bắt chước hoạt động của nửa bên kia – như hình ảnh phản chiếu trong gương. Ví dụ: nhảy dây, vỗ tay, đi lùi…
Phối hợp hai nửa cơ thể tương hỗ: Là sự phối hợp giữa hai nửa cơ thể cùng một lúc nhưng với hoạt động khác nhau. Ví dụ: bò lên xuống cầu thang, bò bằng tay và gối…
Phối hợp hai nửa cơ thể bất đối xứng: Là khi hai bên nửa cơ thể làm những hành động hoàn toàn khác nhau. Ví dụ: đứng bằng một chân, nhảy lò cò…
Vượt qua đường giữa thân: Là khi nửa bên này của cơ thể vượt qua một đường thẳng tưởng tượng nằm chính giữa chia cơ thể thành hai nửa trái – phải, để thực hiện một hành động nào đó.Ví dụ: việc quét nhà vừa đòi hỏi sự phối hợp tương hỗ, vừa đòi hỏi vượt qua đường giữa thân.

2. Vận động thô quan trọng thế nào đối với trẻ?

Phát triển vận động của trẻ được hình thành tự nhiên từ khi sinh ra nên đôi khi chúng ta chưa ý thức hết được tầm quan trọng của vận động đối với chất lượng sống của trẻ.

Ngoài những ví dụ trên về những hoạt động tưởng như rất đơn giản hàng ngày, còn có những hoạt động học tập đòi hỏi trẻ có kỹ năng vận động thô tốt như:

Kỹ năng viết đòi hỏi sự phối hợp hai nửa cơ thể bất đối xứng và khả năng vượt qua đường giữa thân, vì khi viết chúng ta cần có một tay cầm bút và viết theo chiều ngang tờ giấy, còn tay kia cố định quyển vở, chứ không phải viết một nửa này (đến đường giữa thân) rồi chuyển bút sang tay kia để viết tiếp.
Kỹ năng đọc đòi hỏi khả năng vượt qua đường giữa thân, để có thể theo dõi các dòng chữ theo hàng ngang, đọc từ trái sang phải, từ trên xuống dưới.

Nếu kỹ năng vận động thô tốt, trẻ sẽ biết cách phối hợp, cân bằng, và điều khiển cơ thể một cách linh hoạt. Nhờ đó, mạng lưới thần kinh não của trẻ cũng hoạt động tốt hơn, giúp phát triển các kỹ năng vận động tinh và hoàn thiện sự phát triển vận động nói chung của cơ thể một cách tốt nhất.

Nếu không có kỹ năng vận động thô tốt trước khi vào lớp 1, trẻ sẽ dễ rơi vào tình trạng chậm chạp, sức bền kém, khả năng tiếp thu kém do thiếu sự cân bằng giữa hai bán cầu não.

3. Các mốc phát triển vận động thô của trẻ 0 – 6 tuổi

1 tháng: Nâng được đầu

4 tháng: Nâng đầu khi nằm sấp chống tay; Lật từ sấp sang ngửa

5 tháng: Lật từ ngửa sang sấp; Ngồi có trợ giúp

6 tháng: Ngồi một mình

8 tháng: Tự ngồi lên và bò

9 tháng: Bám đứng và đi có bám

12 tháng: Tự đi

15 tháng: Chạy

21 tháng: Bước lên cầu thang

27 tháng: Bước xuống cầu thang

3 tuổi: Đạp xe ba bánh

5 tuổi: Nhảy lò cò

6 tuổi: Đạp xe hai bánh

4. Đồ chơi giúp phát triển vận động thô của trẻ

Để giúp trẻ phát triển các kỹ năng vận động thô tốt trước giai đoạn đi học tiểu học, bố mẹ nên chọn những món đồ chơi nào cho trẻ?

4.1. Các loại ống, hầm chui, lều

Đồ chơi ống, hầm chui, lều…đòi hỏi sự vận động của cả cơ thể, đặc biệt là khả năng phối hợp cơ thể tương hỗ, phối hợp cơ thể bất đối xứng và khả năng vượt qua đường giữa thân.

Những sản phẩm này cũng phù hợp để chơi từ khi bé vài tháng tuổi đến khi đi học lớp 1, và có thể sử dụng cho nhiều hơn 1 bé cùng một lúc nên sẽ là một khoản mua sắm vừa vui, vừa tiết kiệm.

Ống chui kết hợp nhà bóng (Xem tại đây)

Ống chui vận động 2 đầu (Xem tại đây)

Ống chui vận động 4 đầu (Xem tại đây)

Nhà bóng kiêm cũi quây (Xem tại đây)

Lều cho bé (Xem tại đây)

4.2. Các loại xe đồ chơi phát triển vận động thô

Các loại xe chòi chân, ba bánh, hai bánh sẽ đòi hỏi khả năng phối hợp cơ thể đối xứng, phối hợp cơ thể tương hỗ, khả năng vượt qua đường giữa thân.

Đối với xe hai bánh có bánh phụ, bạn nên chú ý đường kính bánh xe chính để có lựa chọn phù hợp với lứa tuổi của bé. Bánh xe 12 inch cho trẻ 2-4 tuổi; 16 inch cho trẻ 4 – 8 tuổi; 18 inch cho trẻ 6 – 9 tuổi.

Xe đạp chòi chân kết hợp xe đạp ba bánh (Xem tại đây)

Xe đạp hai bánh (Xem tại đây)

4.3. Các loại đồ chơi nước

Nước luôn là một thứ đồ chơi vui bất tận với hầu hết trẻ em, nhất là trong mùa hè. Giới thiệu nước với bé sớm cũng sẽ giúp bé dạn dĩ hơn và dễ dàng làm quen với việc học bơi – một kỹ năng sinh tồn không thể thiếu.

Bể phao chống trượt (Xem tại đây)

Đồ chơi phao phun nước (Xem tại đây)

Đồ chơi xúc cát bãi biển (Xem tại đây)

4.4. Các loại đồ chơi mô phỏng môn thể thao

Các loại đồ chơi mô phỏng môn thể thao là lựa chọn tốt để không chỉ phát triển vận động mà còn tạo hứng thú luyện tập cho bé, và biết đâu bé lại lựa chọn được một môn thể thao yêu thích để gắn bó và duy trì thói quen rèn luyện sức khỏe lâu dài.

Vợt cầu lông trẻ em (Xem tại đây)